Shanghai 2050 and 1st UN World Cities Day in Shanghai: My impressions

Shanghai 2050 and 1st UN World Cities Day in Shanghai: My impressions

Booming Shanghai
Shanghai is a city so bustling and dynamic that it physically gives me energy when I’m there. Construction sites everywhere, tall buildings, new flashy skyscrapers in the financial district towering above them all. Traffic jams wherever you go, day or night, large malls, luxury shops, but also traditional ones crammed with stuff; the smell of great food everywhere you go, mixed with the smell of gasoline and smog, and so many people on the streets, everything is on the move. The city has been growing at breakneck speed for an uninterrupted period of at least 20 years. Everybody wants to be there, so it seems. Population increased from 10 to 19 million in the last decade only, and the end is not in sight. When I came there the first time, in 2006, the city had two metro lines. Eight years later, there are 16. Real estate prices go through the roof, costs of living in downtown Shanghai are rapidly approaching New York City levels. Growth is not confined to the city: the wider region has grown at a similar pace, urban sprawl is enormous. And thanks to the high-speed rail system, large cities like Hangzhou and Suzhou lie now within one hour reach. Shanghai has become the centre in the biggest urban network on the planet. The most frequently used word by foreigners like me to describe all this: “Unbelievable".

Rising global city
What will Shanghai be like in another couple of decades? How to control this crazy machine? The Shanghai leadership realises the dangers and risks of uncontrolled growth, and therefore started a strategy-building process.   I was happy to be invited by my friends from Shanghai Normal University, Dr Rachel Feng and Prof.  Gao Jun, to contribute to their conference “Shanghai 2050: Rising Global City”. They had organised it as a part of the first UN Global Cities Day celebration, one day later, and had invited a number of foreign experts like Peter Kressl, Leo van den Berg, Ben Derudder, Stefan Kratzke.  In my talk, I focussed on  what it takes for Shanghai’s to reach the next level and become a leading city of science & innovation: how to better connect people, companies and universities, and turn the city into a dynamic platform for open innovation.

It is not the first time that Shanghai’s planners look far ahead: by the 1990s,  when urban growth was already fast, they laid out their vision to develop the Pudong area, opposite the old town, a vast empty land then, into the financial district of China. Pudong’s urbanisation should facilitate the shift from a city of production to a service city and a financial centre. Now, the former agricultural land has been turned into one of the densest urban areas on earth, with high rises up to 400m. In 2010, the World Expo was held there, to show the world how China was rising as an urban nation. The title of that expo: “better city, better life” (soon dubbed “better city better wife”).


1st UN-Habitat World Cities Day: A big show
As a follow-up of the Expo, the Chinese government decided to seek support at the UN (Habitat) to organise an annual “World Cities Day”, to pay attention to one of the key global challenges (not only in China): how to manage urban growth and development in a balanced way and without destroying our planet. I attended the very first edition of “world cities day”, 31th October 2014, at the premises of the World Expo. The opening session was impressive, held in very large square hall, as big as two football pitches. Red chairs, and an enormous blue billboard on the wall, larger than life. The room was filled with mayors and vice-mayors from China and abroad, communist party leaders, urban development planners, experts and academics from all over. You could tell the importance of the guests by their place in the room: the more in front and in the middle. The most distinguished guests sit at the front row: they have different types of chairs, and beautiful girls bring them cups of tea. Each speaker was introduced by a loud festive sound, followed by long applause from the audience. Journalists  come in droves to the fore to take pictures and videos, after which the speech begins.

Contentwise, the morning session did not bring much anew. In their short speeches, all the high level speakers (including the Vice Secretary General of the UN) started their speech with the rather common observation that “more than 50% of the world population now lives in cities”. All of them made the also well-known analysis that cities are sources of prosperity, growth and innovation, but also face challenges like environmental degradation, slum formation, poverty etc. etc. Having said that, the session conveyed an important message: Urban development is now on the top of the global agenda, and it is here to stay.

Shanghai 2050
In the afternoon, I attended a session on Shanghai’s 2050 plans. In an eloquent presentation, Bert Hofman, Woldbank Country Director for China, put Shanghai’s development in a historic and global perspective. Shanghai is the most prominent commercial centre of the orient, the beating heart of Asia's regaining dominance in global trade flows. Incomes have risen rapidly, but it will take very long before China will be at par with the world’s richest nations in terms of income per capita and productivity. An ageing population (due to the 1 child policy) will put Shanghai’s urban growth to a halt in a few decades time. His message: On the longer run, Shanghais growth will not come from adding more people, but from increasing productivity. This asks for better education, the deployment of technology, and organisational/managerial innovations throughout the economy.

The second speaker was Mr. Ho, the head of the Shanghai planning department, who took the initiative to start the 2050 planning process. He started with the observation that urban planning in Shanghai has always been about facilitating economic growth: more factories, more offices, more jobs, higher income, more consumption. Now, its time for a more comprehensive approach: the environment and social aspects must enter the equation. He formulated a number of questions:

• How can the city grow more prosperous without having excessive income differences between social groups?; How to maintain "social harmony” Uncontrolled urbanisation will have disastrous results.
• What will be Shanghai’s role as “Global City” in 2050 in the eyes of Chinese people and foreigners
• What kind of economic structure (industry, services, R&D/innovation) will the city have, and what will the development path look like?
• What role will Shanghai play in national and global supply chains and production networks?
• Can Shanghai become a "leading city”, an example for other cites all over the world as model for the transformation of human society?
• What will be Shanghai’s role as bridge between east and west, how to combine cultural merging with Chinese identity?
• How can Shanghai help to put an end to ecological degradation and climate change
• Ho can Shanghai be a mayor hub in the digital economy, with its emerging new business models
• What is the role of Shanghai as leader of the polycentric city network in the Yangtse Delta, with about 80m inhabitants as we speak.

The challenges are related. For Bo, the million dollar question is how Shanghai and its urbanised hinterland region can become a "quality economic system”. It is clear that endemic pollution and congestion will slow the influx of highly educated talent (Foreign and Chinese) needed to become an innovative knowledge economy; But the city and region cannot close the polluting factories overnight: it must offer sufficient number of jobs. And also, more social equality and balance are needed keep the city stable.

No shortage of questions and challenges. But Mr Ho was less clear on how to do all this -he is forgiven because the 2050 strategy process has just begun.  No big changes are to be expected in the planning framework: it will be the good-old guided market socialism. As Bo put it, the market will continue to be the main “decisive" coordination mechanism, but, in his words: it must play the “correct decisive role” and if not, the government will intervene.

The strategy process
Unlike in many European cities, Shanghai's leadership makes no attempts to actively involve citizens (or civil society at large) in the strategy process. It's a more collective approach: what matters most is the future of the city(or country) at large, rather than the individual well-being of citizens. But I found it interesting to learn how systematically the leadership has organised strategy process: the ci
ty planners wants to pick the best brains, learn from experiences elsewhere, and then set Shanghai’s own path -many other cities can learn from this. The planning department, in a competitive bid process, invited universities to write research proposals related to the questions formulated above. By this summer, the best proposals were selected and awarded with significant resources. My friends from Shanghai Normal University won some of the lots, and in the coming years, they will be working on it. And I hope to stay connected!


 

Cluster management (1): lessen uit de Winterschool

Hoe kun je clusters managen? Hoe weet je welke clusters kansrijk zijn voor de stad? Wanneer weet je of clusterbeleid succesvol is, en hoe kun je dat meten?

Deze en andere vragen stonden centraal in de Winterschool over clustermanagement, georganiseerd door de  Hogeschool van Amsterdam (Urban Lab en CAREM), in samenwerking met de Amsterdam Innovatie Motor (AIM). 

Erg relevant voor Amsterdam, want: de Amsterdam Economic Board heeft zeven clusters benoemd tot speerpunt, en daar wordt nu volop aan gewerkt in de triple helix (overheid, Onderzoek&onderwijs en bedrijfsleven). 

We hadden drie  topsprekers uitgenodigd om ons te verlichten. Het publiek bestond grotendeels uit clustermanagers -praktijkmensen- , maar ook docenten en onderzoekers van de hogeschool en uit de academische wereld. Wat kregen we mee? In deze blog de eerste spreker.

Jerker Moodysson doet veel onderzoek naar regionale innovatie. Hij is professor aan de Universiteit van Lund, Zweden. Hij wees in zijn verhaal op de grote verschillen tussen clusters m.b.t. manier waarop bedrijven innoveren,  hoe kennis gedeeld wordt, en hoe de innovatienetwerken er uitzien. Er zijn verschillende typen “knowledge base”. Bij academisch georiënteerde clusters (zoals life sciences) is het speelveld vooral internationaal, en dat zie je terug in de innovatienetwerken. Lokale contacten zijn belangrijk maar niet dominant. De kennis is academisch, er is een heel specifieke en vastgelegde manier van kennisontwikkeling en deling, en die is in hele wereld gelijk –culturele verschillen zijn dus minder relevant-. Bij creatieve clusters (zoals fashion, architectuur, media) is het heel anders. Daar zijn de relevante innovatienetwerken veel vaker lokaal; kennisdeling speelt zich af in een specifieke culturele context waar betekenis wordt gegeven en gedeeld.  De relevante kennis die wordt gedeeld is  symbolisch, en sterk context begonden. Een derde type clusters zit tussen de 2 uitersten. Hier gaat het vooral om engineering, kennius over het maken van producten. Moodysson noemt het “synthetic knowledge”, vaak technische kennis die heel praktisch wordt toegepast. Innovatie betekent hier het realiseren van graduele verbeteringen aan bestaande producten; er zijn geen vaste patronen. Face-to-face contacten en concrete samenwerking aan projecten zijn essentieel bij het overdragen van deze kennis. Het aardige was dat Moodyson de geografie van de innovatie netwerken (van verschillende clusters) empirisch onderzocht had.  

De boodschap: in clusterbeleid moeten die verschillen tot hun recht komen; beleidmakers moeten begrijpen hoe het innovatieproces werkt in ieder cluster, en hoe de geografie in elkaar zit, voordat ze overhaaste verkeerde dingen gaan doen (en veel te vaak ontbreekt die kennis…)

Een aantal conclusies van Moodysson’s verhaal en de discussie erover:

-Meten is weten, en we evalueren te weinig wat eigenlijk het effect is van clusterbeleid. Het is verstandig –maar wel complex en duur- om de netwerken van de geselecteerde clusters in kaart te brengen en door de tijd te volgen (Moodyson gaat hier onderzoek naar doen). Ook is het zinvol om te meten of bedrijven die meedoen met clusteractiviteiten een betere performance hebben dan zij die niet meedoen. Ik daar zelf een heel goed voorbeeld van gezien in Ierland. 

-Clusterorganisaties moeten zich blijven realiseren waartoe zij op aarde zijn. Er is altijd een risico dat een organisatie zich vooral met zichzelf en zijn eigen voortbestaan gaat bezighouden, of alles naar zich toetrekt of andere nieuwe initiatieven frustreert. Veel clusterorganisaties ontwikkelen zich tot effectieve subsidieaanvragers, maar dat is niet per definitie het best voor de lokale economie.

-Blijf alert, zorg ervoor dat nieuwe, opkomende clusters niet onder de radar blijven. Geef ze ook kansen en toegang tot ondersteuning.

-De meeste regio’s stimuleren precies dezelfde clusters. The usual suspects zijn: biotech, duurzaamheid, creative industries, ICT, new materials. Niet erg, maar probeer van elkaar te leren! Een hele goede manier is peer review: diepgaande uitwisseling tussen steden/regio’s die vergelijkbaar beleid voeren, elkaar kritisch bevragen.

Een volgende blog gaat over de tweede bijdrage, van prof. Crevoisier, Universiteit van Neuchatel. Zijn adagium: de meeste kennis is er al, het gaat er vooral om wat je er als regio mee doet. De herboren Zwitserse horloge-industrie komt langs: hoe creëer je waarde door goede –maar niet per definitie ware- “authentieke” verhalen vertellen over een product dat technisch weinig voorstelt.

Leegstand kantoren: Wie betaalt de rekening?

De leegstand van #kantoren is enorm. In #Amsterdam 20%, in sommige delen zelfs 40%. En het ziet er niet naar uit dat het beter wordt: integendeel. De vraag daalt door de  crisis, en het ‘nieuwe werken’; er is simpelweg minder kantoorruimte nodig per werknemer. En de afgelopen 10 jaar is enorm veel bijgebouwd, in heel Nederland maar vooral in Amsterdam. Er is een oude economische wet die zegt: als er weinig vraag is en heel veel aanbod dan…. daalt de prijs. En wat gaat dat betekenen? De waarde van al die duizenden kantoren zal gaan dalen, en dat gaat om vele miljarden. Wie is daarvan de dupe? Wie voelt de pijn in de portemonnee? En wat betekent dat voor de stad, zijn er misschien ook voordelen? Samen met Pepijn Verpaalen doe ik onderzoek naar de consequenties van leegstand. We gaan cijfers en feiten verzamelen, en praten met belanghebbenden: Beleggers, banken, projectontwikkelaars, de gemeente. Na de zomer organiseren we een seminar over het onderwerp.

Een paar vroege observaties/analyses en vragen tot nu toe:

Sommige investeerders zullen niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen, vooral als ze slecht verhuurbare kantoren hebben gekocht met geleend geld, op basis van een te optimistisch ingeschatte bezettingsgraad en een hele lage rente (goedkoop geld!).  Als ze omvallen, hebben de banken bij wie ze geleend hebben een probleem (en veel banken hebben sowieso al problemen genoeg!). Hoe zwaar zitten pensioenfondsen er eigenlijk in?

Veel panden lijken veel te hoog gewaardeerd op de balansen van de eigenaars. Accountants verschuilen zich achter taxateurs, en die zijn weer niet altijd even onafhankelijk (hun opdrachtgever zit niet te wachten op forse afboekingen). Wat zal er gebeuren als grote spelers echt gaan afwaarderen op basis van reële waarde?

Paul Oudeman (kantorenloods Amsterdam) hanteert de 20-20-60 regel. Van de leegstaande kantoren kan 20% worden herontwikkeld als kantoor dat beter aansluit bij de huidige vraag, voor 20% is een andere enigszins rendabele bestemming te vinden, en 60% is kansloos en moet gesloopt. Dat is gigantisch.

De huren zijn aan het dalen. Sommige banken verplaatsen activiteiten van de Zuidas naar Zuidoost omdat het daar goedkoop is. Wat betekent dat voor Amsterdam en m.n. het concept van de Zuidas als financiële toplocatie van Nederland?

Investeerders, beleggers en beheerders houden van simpel: Veel vierkante meters verhuren aan grote partijen, via langlopende contracten.  Maar de markt verandert. Er komen juist meer kleinere huurders die flexibele contracten willen. Dat betekent dat de transactiekosten omhoog gaan; andere beheersconcepten zijn nodig. Welke partijen springen in het gat?

Wat gebeurt er als de kantoorhuren huren echt dramatisch lager worden? Gaan al die ZZP-ers dan toch een maar kantoor huren in Zuidoost of West? Krijgen we Berlijnse toestanden, met rave-parties in kantoorwoestijnen?

OESO: Amsterdam niet klaar voor de kenniseconomie

De OESO heeft een analyse gemaakt van de rol van het hoger onderwijs (HBO en WO) in de regio Amsterdam. De studie maakt deel uit van een reeks vergelijkbare studies in steden en regio’s over de hele wereld.

Er worden harde noten gekraakt, waar het nieuwe college van Amsterdam haar voordeel mee kan doen. De belangrijkste conclusies: Amsterdam lijdt aan de zgn ‘Dutch paradox’: er wordt voortreffelijk onderzoek gedaan, maar het leidt niet of nauwelijks tot nieuwe producten , diensten of technologieën waarmee geld verdiend kan worden. Er is geen breed gedeelde visie op de rol van het hoger onderwijs in het regionale innovatie systeem, en er is geen lange-termijn strategie. En daardoor laat de regio kansen liggen. En die zijn er zeker, want Amsterdam beschikt over een hoogwaardige kennisinfrastructuur en een sterke economische basis.

De universiteiten staan met hun rug naar de stad

Universiteiten zijn bezig met de creatie van ‘focus en massa’ door bestaande onderzoeksgroepen die goed scoren verder te versterken, zonder te kijken naar de (kennis)vraag op de markt of mogelijkheden tot synergie met het regionale bedrijfsleven. De OESO-onderzoekers adviseren terecht om een betere afstemming te zoeken tussen de economische kracht van Amsterdam –die ligt vooral in de creatieve industrie en de zakelijke dienstverlening- en de speerpunten van de universiteiten en hogescholen. De universiteiten doen wel hun best om kennis te commercialiseren: ze hebben bureaus voor kennistransfer opgezet, en creëren steeds meer mogelijkheden voor spin-off bedrijven. Maar het is nog te weinig, te kleinschalig en onvoldoende professioneel. De HBO’s komen er iets beter vanaf: ze zijn sterker verbonden met de regio. De instelling van lectoraten wordt toegejuicht, maar het is nog te vroeg om conclusies te trekken. De commissie waarschuwt wel alvast dat HBOs, ook in hun onderzoek, zich vooral moeten richten op praktijkgericht onderzoek en de verleiding tot ‘academic drift’ moeten weerstaan.

Het rapport ontbeert m.i. wel een diepgaande analyse over de veranderende rol van kennisinstellingen. In de huidige kenniseconomie spelen kennisinstellingen een cruciale rol, maar tegelijk zijn ze het monoplie op kennisontwikkeling kwijt (voor zover ze dat ooit hadden). Het bedrijfsleven is een belangrijke kennisleverancier geworden (want alleen met voortdurende innovatie valt nog geld te verdienen). Dat betekent dat het lineaire model van kennisoverdracht (éénrichtingsverkeer van kennis, van universiteit naar bedrijfsleven) niet meer werkt. En ook voor de onderwijsmarkt heeft de kenniseconomie grote gevolgen: Er is de afgelopen decennia een enorme private scholings- en trainingsindustrie ontstaan, die inspeelt op de behoefte van het bedrijfsleven en (semi)publieke sector om kennis te delen en mensen voortdurend bij te scholen. Wat betekent dat voor hogescholen en universiteiten?

Internationalisering?

Ook op het gebied van internationalisering is de OESO-commissie weinig lovend over de hoofdstedelijke kennisinstellingen. Letterlijk spreekt de commissie van ‘a relative failure of higher education institutes to amplify their internationalisation strategy’ (p. 13). Ten eerste komen er relatief weinig buitenlandse studenten naar Amsterdam. Amsterdam, dat zich graag afficheert als internationale stad, staat blijkbaar niet prominent op de kaart als plek om te komen studeren. En buitenlandse studenten zijn belangrijk voor een stad: ze brengen nieuwe impulsen en netwerken mee, en het zijn potentiële hoogopgeleide immigranten. Er is geen gecoördineerd beleid om Amsterdam meer op de kaart te zetten als internationale studentenstad. Dat is een gemiste kans, zeker gezien de hoeveelheid Engelstalige programma’s en aantrekkelijkheid van Amsterdam als stad. De UvA en de VU zijn nogal geschrokken en hebben direct 2,5 miljoen euro vrijgemaakt om beurzen (a raison de 20,000 Euro per student) te kunnen geven aan talentvolle Chinezen en Indiërs. Maar dat is wat al te gemakkelijk. De echte uitdaging is natuurlijk om zo goed te zijn dat buitenlandse studenten diep in de buidel willen tasten (of fondsen bij elkaar harken) om in Amsterdam te komen studeren!

Het Amsterdamse ad-hoc model voldoet niet meer. Om echt een topstad te worden is leiderschap nodig, en nieuwe sterke instituties die lijnen uitzetten, partijen duurzaam aan elkaar binden, en zorg dragen voor concrete acties. Eindhoven kan als lichtend voorbeeld dienen: daar hebben ze de Brainport Development opgericht, een ontwikkelingsmaatschappij nieuwe stijl, die zich richt iop het versterken van de kenniseconomie van de regio in brede zin: Het faciliteren van clusters, afstemmen van onderzoek en bedrijfsleven, maar ook city marketing, ontwikkeling van specifieke bedrijfsterreinen voor de kennisindustrie, en kennistransfer richting het MKB. De organisatie is sterk bemand, en wordt gedragen door alle kennispartners in de regio.

Een tip voor het nieuwe college: ga eens in Eindhoven kijken!